Kadına yönelik şiddet her geçen gün biraz daha artmaya devam ederken ne yazık ki pek çok kadın bu şiddetin sonucunda hayatını kaybediyor.
Yetkililer ise kadına yönelik şiddetin ve cinayetlerin azaldığını söylemeye devam ediyor.
Covid-19 emekçi kadınların evden çalışma oranının ve ev içi emeklerinin de artmasına sebep oldu. Hem ev içi işler hem de çocukların eğitimleriyle uğraşmak zorunda kalan kadınların artan iş yüküne kısıtlamalarla birlikte ev içi temel gıda tüketimi masrafındaki artış da eklendi. İş bulup çalışabilen kesim için aile fertlerinin tümünün çalışmasına rağmen kazanılan para geçinmeye yetmiyor. Bir yandan da artan işsizlik oranı ve işsiz sayısı bu dönemde büyük artış gösterirken yoksulluk büyüyor.
TÜİK verilerine göre Covid-19’dan en fazla etkilenen kadınların işgücüne katılımı yüzde 7, kadın istihdamı yüzde 5,1 azaldı. Çalışanların birçoğu da pandemi döneminde ücretsiz izin veya kısa çalışma ödeneğine tabi. İnsanlar virüsten değil, işsiz kalmaktan, aç kalmaktan, evlerini geçindirememekten korkuyor.
Ev işçisi kadınlar hem evde hem işte yoğun şiddetle karşı karşıya
Ev İşçileri Dayanışma Sendikası’nın (EVİD-SEN) araştırmasına göre, ev işçisi kadınlar hem evde hem işte yoğun şiddete maruz bırakılıyor. Yapılan ankete katılan ev işçisi kadınların yüzde 83,7’si sigortasız çalışıyor.
İşçilerin yüzde 56,8’i salgın döneminde işten, yüzde 5,2’si ücretsiz izne çıkarılmış. Her 10 ev işçisinden 9’u bu dönemde gelir kaybına uğramış.
Ev işçilerinin yüzde 43’ü borçları nedeniyle haciz, icra vb. sorunlarla karşılaşıyor.
Salgının ikinci dalgası sürerken işçilerin yüzde 93,4’ü “işsiz kalmaktan” korkuyor. Salgın nedeniyle hastalanmaktan korkanların oranı ise sadece yüzde 2,4.
Salgın emekçi kadınlara yönelik şiddeti arttırıyor
EVİD-SEN’in araştırmasına göre ev işçisi kadınların yüzde 86’sı aile içi şiddete maruz kalmış. Kadınların yüzde 77’si, aile ve hane içinde aynı anda şiddet türlerinin hepsine (fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddet) maruz kalıyor.
Aile ve hane içinde şiddete maruz kalan işçilerin neredeyse tamamı (yüzde 99,7) işyerlerinde de şiddet görüyor.
İşçilerin yüzde 89’u işyerinde şiddet türlerinin hepsine maruz kaldığını söylüyor. Göçmen ev işçilerinde ise bu oran yüzde 100.
Araştırma, salgın döneminde hem aile ve hane içi şiddetin hem de çalışma yaşamındaki şiddetin arttığını gösteriyor.
Kadın Cinayetleri
Kasım ayında en az 28 kadın hayatını kaybetti. 3 kadının ölümü kayıtlara şüpheli olarak geçti.
Kadınlar en yakınları tarafından öldürülüyor
Kadınların 19’u eşi, eski eşi veya sevgilileri tarafından, 3’ü aile fertleri, 1’i oğlu, 1’i arkadaşı tarafından öldürüldü. 4 kadını kimin öldürdüğü ise hala araştırılıyor.
Kadınlar çoğunlukla evlerinde öldürülüyor.
Kadınların 19’u evlerinde, 2’si sokakta, 2’si ormanlık alanda,2’si işyerinde,1’i otelde,1’i markette,1’i ise hareket halindeki araçtan atılarak hayatını kaybetti.
Katledilenlerden 2 kadın 15-20 yaşlarında, 6 kadın 30-40, 5 kadın 20-30, 4 kadın 40-50 yaş aralığındaydı. 4 kadın ise 60 yaş üzeri idi.
Kadınlar yine en çok ateşli silahlarla ve kesici aletlerle öldürüldü.
14 kadın silahla vurularak, 7 kadın bıçaklanarak veya boğazı kesilerek, 4 kadın boğularak, 2 kadın başına veya vücuduna aldığı darbeler sonucu, 1 kadın ise balkondan “düşerek” öldü.
Kadınlar en çok kıskançlık ve boşanmak istemeleri sebebiyle çıkan tartışmalar sonucu öldürülüyor.
24 kadın bu tartışmalar sonucunda, 1 kadın hırsızlık sebebiyle öldürüldü. 3 kadının ölüm sebebi şüpheli olarak kaydedildi.
18 farklı ilde kadın cinayeti işlendi. Kasım ayında en çok cinayet haberi İzmir’den geldi.
*Kadınların 5’i İzmir, 3’ü İstanbul, 2’si Ankara, 3’ü Mersin, 1’i Çanakkale, 1’i Denizli, 1’i Malatya, 1’i Aksaray, 1’i Kocaeli, 2’si Kahramanmaraş, 1’i Gaziantep, 1’i Antalya, 1’i Ordu, 1’i Konya, 1’i Çorum, 1’i Bilecik, 1’i Uşak, 1’i Edirne’de öldürüldü.
*Öldürülen kadınların en az 23 çocuğu vardı.
*İstanbul Bahçelievler’de sabah saatlerinde meydana gelen patlamada öldüğü düşünülen Fatma Mavi’nin cinayete kurban gittiği öğrenildi. Katilin, genç kadını kıskançlık nedeniyle önce boğarak öldürdüğü ardından benzinle yaktığı öğrenildi.
*Antalya’nın Muratpaşa ilçesinde 6 yıl önce boşandığı eski eşiyle çocukların velayeti nedeniyle tartışan Anıl Kahraman, Neslihan Yılmaz’ı boğazını keserek öldürdü.
*Denizli’nin Pamukkale ilçesinde Eray H. isimli şahıs nedeni bilinemeyen bir sebepten dolayı 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Tuğba Toktaş’ı boğarak öldürdü.
*Gaziantep’te otomobille seyir halindeyken evli olduğu eşi Güllü Dokuyucu’ya şiddet uygulayıp ardından araçtan atarak öldüren Süleyman Dokuyucu, tutuklanarak cezaevine gönderildi.
İş cinayetleri
*İSİG meclisinin raporuna göre Kasım ayında 21 işçi kadın iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Kadın işçi cinayetleri tarım, ticaret/büro, metal, sağlık, konaklama ve belediye işkollarında gerçekleşti. Kasım ayında toplam 294 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
Kadına yönelik şiddet ve çocuk istismarı
Kasım ayında en az 21 kadın şiddete maruz kaldı, en az 49 çocuk cinsel istismara maruz kaldı.
*Kağıthane’de, fabrikada çalışan 15 yaşındaki çocuğun, aynı işyerinde çalışan 30 yaşındaki kişi tarafından darp edildiği iddia edildi. Görüntülerin ortaya çıkması üzerine adliyeye sevk edilen şüpheliler çıkartıldıkları mahkemece serbest bırakıldı.
* Nevşehir’in Ürgüp ilçesinde yaşayan Bayram Ç. kendisinden ayrılmak isteyen genç kadının evinin kapısına bomba düzeneği kurdu. Bombalı saldırı girişimi komşuların ihbarı üzerine ortaya çıkarıldı. Saldırganın daha önce de Hacer Ç.’ye şiddet uyguladığı, Hacer Ç tarafından yapılan şikayetler sonrası saldırganın kasten yaralama, tehdit, mala zarar verme ve silahla tehdit olaylarından yakalandığı ve Ürgüp Sulh Ceza Mahkemesi’nce adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı ortaya çıktı.
*Van -Gürpınar yolu üzerinde bulunan Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde 2 güvenlik görevlisi İranlı bir kadına tecavüz etti. Polis tarafından ifadeleri alınan iki görevli tutuklandı.
*Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde yaşları 9 ile 12 arasında olan 4 yeğenine cinsel istismarda bulunduğu iddia edilen Hasan Y. tutuklandı.
*Isparta’nın Yalvaç ilçesinde evli ve 4 çocuk babası Ahmet Ş. (51), yaşları 7 ila 10 arasında 7’si kız, 8 çocuğa cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla tutuklandı.
*İstanbul’da Süleymancılar’a ait olduğu öne sürülen Zümrütevler Kuran Kursu’ndaki çocuklara yönelik cinsel istismar iddiaları hakkında soruşturma başlatıldı. Savcılık’tan alınan bilgiye göre 3 çocuğun cinsel istismara maruz bırakıldığı tespit edildi.
*Elazığ’da imam olarak görev yapan 51 yaşındaki Halit Karakaya’nın, anne N.S’ye “çocuğunu öldürürüm” diyerek cinsel istismarda bulunduğu, sonrasında 16 yaşındaki kızı Y.S’yi de 6 yıl boyunca taciz ettiği iddia edildi. Karakaya mahkemece adli kontrol şartıyla serbest kalırken, Valilik tarafından görevden uzaklaştırıldı.
*Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) Başkanı Ghada Fathi Waly, dünya genelinde her üç kadından birinin, çoğu aile içi olmak üzere, şiddete maruz kaldığını bildirdi. Waly, şiddetten kurtulmayı başaran çoğu kadının, toplum içinde damgalanma, kurban psikolojisi, mevzuatlardaki boşluklar ve yetersiz cezai yaptırımlar nedeniyle adalet arayışlarının engellendiğine işaret ederek söz konusu nedenlerle kadına yönelik şiddet içeren suçların büyük kısmının rapor edilmediği gibi suçluların da ceza almadıklarını kaydetti.
Yargı, Medya, Siyaset
*25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele gününde İçişleri Bakanı Soylu erkeklere ‘’kendinize gelin, delikanlı olun’’ ifadesini kullanırken, uygulanan şiddeti, işlenen cinayetleri ayıp olarak nitelendirdi. Bununla da kalmayarak devletin hiçbir kurumunda çözüm
bulamayıp, sokaklarda sesini duyurmak isteyen kadınların aile kavramını bilmediklerini ve bunu bozmak istedikleri için sokaklara çıktıklarını belirtti.
*Van’da bir köy imamının 9 çocuğu taciz ettiği iddiasıyla yargılandığı davanın duruşması görüldü. Aileler şikâyetçi olmadı, çocuklar ifadelerini geri çekti, avukat “Çocuklara baskı yapılıyor” dedi.
*Batman’ın Gercüş ilçesine bağlı bir köyde bir çocuğun cinsel istismara maruz bırakıldığı ortaya çıktı. İstismar vakası çocuğun hamile kalması üzerine ortaya çıktı. Çocuğun 8 aylık hamile olduğu öğrenilirken soruşturma kapsamında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan 1’inin tutuklandığı, 3’ünün ise serbest bırakıldığı öğrenildi. Şahısların isimleri açıklanmazken, habere yayın yasağı getirildi.
*Arnavutköy’de bulunan bir ortaokulda Türkçe öğretmeni 13 yaşındaki 4 kız öğrencisine cinsel istismarda bulundu. Öğretmenleri tarafından cinsel tacize uğrayan kız çocukları olayı ailelerine aktarınca, öğretmen önce tutuklanıp ardından adli kontrol şartı ile serbest bırakıldı. Öğretmen hakkında ‘Çocuğun Cinsel İstismarı’ suçu kapsamında 22,5 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
*Antalya’da yaşayan Anna Orekhova’nın işlettiği kuaför salonunu basarak kadını darp eden ve kırık cam parçasıyla ölüm tehditlerinde bulunan Vehbi S. isimli şahıs serbest bırakıldı. Orekhova’nın ayrıldığı şahıs hakkında verilen uzaklaştırma kararının bir süre önce bittiği, Orekhova’nın devamı için yaptığı başvurunun ise reddedildiği ortaya çıktı.
Direnen Kadınlar ve Kadın Hakları
*Polonya’da Anayasa Mahkemesi’nin kürtaja neredeyse tam yasaklama getiren kararına karşı kadınların verdiği mücadele olumlu sonuç verdi. Hükümet, geri adım atmak zorunda kalarak, yasanın yayınlanmasını ve yürürlüğe girmesini erteledi.
*25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele gününde Türkiye’nin birçok yerinde kadınlar sokaklarda eylemler ve basın açıklamaları yaparak taleplerini dile getirdi.
*Ankara’da Çankaya belediyesi önünde ve İstanbul’da Taksim’de yürüyüş yapmak isteyen kadınlar polis engeliyle karşılaştı. Engele rağmen kadınlar açıklamalarını yaparak şiddete karşı tepkilerini dile getirdiler.
*Birleşik Metal-İş sendikasına üye işçiler, Gebze’deki fabrikalarda vardiya giriş ve çıkışlarında 25 Kasım’a dair bildiriler okudu, “İşyerlerinde kadına yönelik şiddete, tacize, mobbinge hayır” dedi.
*İlerici Kadınlar Derneği (İKD) 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele gününde dayanışmayı büyüterek, bütün kadınları eşitlik, özgürlük ve laiklik için İKD saflarına davet etti.
İLERİCİ KADINLAR DERNEĞİ
08.12.2020