Eğitimde Gericileşme

İlerici Kadınlar Derneği’nin Ocak 2023’te hazırladığı Gericilik ve Piyasalaşma Kıskacında Eğitim Raporu yayınlandı. Türkiye’de eğitim sisteminin dönüşümünü tarihsel bir bakışla ele alan raporda “Kapitalizmin piyasaları, her şeyin çaresini bulur!” sloganı ile dünya ölçeğinde kurulan yeni sermaye rejimlerindeki yeni birikim modeliyle birlikte uygulanan politikaların eğitimde piyasalaşmayı hızlandırarak kamusal eğitimi büyük oranda tasfiye ettiği vurgulanırken, ülkemizde de bu kuruluş için gerekli olan, geri ideolojik formların toplumsal ve siyasi alanda emekçileri teslim alacak şekilde egemen hale getirildiği ifade ediliyor.

Raporda, 1980 ile başlayan ve 90’larla devam eden özelleştirme ve piyasalaştırmanın, AKP ile birlikte hızlandırıldığı, eğitimin tamamen sermayenin ihtiyaçlarına göre yeniden yapılandırıldığı, bu süreçte sermayenin politikalarına dinci gericiliğin eşlik edeceği şekilde mekanizmalar oluşturulduğu, piyasacılığın ve gericiliğin eğitim alanında da birbirini besleyecek şekilde işletildiği ortaya konuyor.

İKD Eğitim Komisyonu raporunda, bu durumun beceriksizlik veya basiretsizlik olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, siyasi iktidarın 20 yıldır eğitim alanında yürüttüğü uygulamaların, bilinçli ve bütünlüklü politikalar olduğunu ve hedefinin tam da karşı karşıya bulunduğumuz tablo olduğunu söylüyor.

Rapor, Cumhuriyet’in 100. yılında gelinen durumu şu sözlerle ifade ediyor: “Eğitimde piyasalaşmanın sonucu sadece ekonomik değildir. Bu dönüşüm bir yandan tarikat ve cemaatlerin bu alanda etkinliğini arttırmakta diğer yandan rekabetçilik, bireysel kurtuluş, piyasanın mutlaklığı gibi kültürel bir formasyonu yaygınlaştırmakta, öğrencileri ve velileri müşteri haline getirmektedir. Bir yandan gerici, diğer yandan piyasacı ideolojik bir tahakküm alanı kurmaktadır.”