Taliban yönetiminin kadınların hayatlarını karartan kararlarına karşı İstanbul Beşiktaş’ta bulunan Afganistan Başkonsolosluğu önünde eylemdeydik. Eylemde okuduğumuz basın açıklamamızın tam metni şu şekilde;
‘Geçtiğimiz yıl Afganistan’da yeniden yönetimi ele geçiren Taliban kurduğu şeriat devleti ile kadınların yaşamını karartmaya devam ediyor.
Taliban, yönetimi ele geçirdikten sadece bir ay sonra Kadın Bakanlığı’nı kapattı ve yerine Fazilet Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı kurdu. Afganistanlı kadınlar geçtiğimiz bir yılda mevcut olan bütün haklarını kaybetti.
Taliban iktidara geldiği andan itibaren kadınlara peçe takma zorunluluğu getirildi. Fazilet Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı iki türlü tesettürün kabul edilebilir olduğunu tarif etti; siyah bir tesettür giymek ve yüzü kapatmak, ya da mavi tesettür giymek ve yüzü kapatmak. Peçe zorunluluğuna uymayan kadınların insanlık dışı yöntemlerle cezalandırıldığı basına yansıdı.
Afganistan’da kadınların zorunlu haller dışında dışarı çıkması, ehliyet alması, spor müsabakalarına katılması, lunaparklara, parklara girmesi, tek başlarına uzun mesafe seyahat etmesi yasaklandı.
Kadın memurların işlerine son verildi. Kadınlar sağlık alanı dışında neredeyse tüm kamu ve özel sektörde çalışmaktan men edilmiş durumda. Taliban’la birlikte çocuk yaşta ve zorla evlendirme oranları arttı. Yeniden açılacağı vaadiyle kız çocuklarına kapatılan ortaokullar açılmadı.
Son olarak geçtiğimiz günlerde kadınların üniversiteye girmesi yasaklandı. Ardından kız çocuklarının ilkokul eğitiminin de yasaklandığı duyuruldu.
Taliban yönetiminin Yüksek Öğrenim Bakanı Neda Mohammad Nadeem, gelen eleştirilere ve tepkilere yanıt olarak sosyal medya hesabından “Kız çocuklarının eğitiminin yasaklanmasından dolayı bana kızıyorlar. İslam, kadınların eğitim görmesine izin vermiyor. Kadın erkeğin çiftliğidir ve ona eğitim değil, erkeğin hizmeti farzdır” açıklaması yaptı.
Bu gerici zihniyetin farklı tezahürlerini bugün İran’da görüyoruz. Bu gerici zihniyetin tezahürlerini bugün ülkemizde görüyoruz.
Geçtiğimiz yıl şeriat devleti ilan eden Taliban için ‘’ Türkiye’nin Taliban’ın inancıyla alakalı ters bir yanı yok’’ sözleriyle bu zihniyeti destekleyen AKP iktidarından başkası değildir.
Yine AKP’nin ideolojik işler bakanlığı gibi çalışan Diyanet Taliban temsilcilerini ağırlamış ve fikir alışverişnde bulunmuştu.
Daha iki ay önce Diyarbakır’da Hizbullah uzantısı bir derneğin düzenlediği sözde alimler buluşmasında baş köşeye oturtulan Taliban üyeleri ile birlikte ‘Şer’i medreselerin güçlendirilmesi’ çağrısı yapıldı.
6 yaşında çocuğun sistematik istismarı ile gündeme gelen İsmailağa Cemaati’nin sözde yurtdışı hizmet birimi Ekim ayının sonlarında aynı yolun yolcusu olduğu Taliban’ı ziyaret için Afganistanda idi.
Bugün ülkemizde iktidar ortağı haline gelen, devletin bütün kademelerine yerleşen tarikat ve cemaatlerin, kadınları aşağılayan, ikincilleştiren vaazları Taliban zihniyetinin bir başka yansımasıdır. Bu örgütlenmelerin elindeki milyonlarca çocuk bugün aynı zihniyete teslim edilmiş , bir kısmı eğitimden uzaklaştırılmış durumda.
Ülkemizde bu zihniyetin yansımaları ne yazık ki tarikat ve cemaatlerle de sınırlı değil. Bugün ülkemizde doğrudan karma eğitimi ortadan kaldırma girişimleri gündeme gelmektedir. Bingöl’de, Genç Anadolu Lisesi’nde senenin başında karma eğitime son verilerek kız ve erkek öğrenciler ayrı sınıflara alındı. Gelen tepkiler ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yapılan başvurulara rağmen uzun süre adım atılmadı. Gerekçe olarak ise okulda referandum yapılarak karar alındığı iddiasıydı. İlçede uygulamaya dönük tepkilerin artmasının ardından 21 Aralıkta tekrar karma eğitime dönüldüğü duyuruldu. Yine Kadın Üniversiteleri projesi harem selamlık uygulamaların bir ürünü olarak gündemdedir.
AKP iktidarı ile birlikte eğitimde, yargıda, sosyal yaşamın her alanında, yeni rejimin gerici karakteri bu zihniyete alan açmış, laiklik adım adım tasfiye edilmiştir.
AKP iktidarı şimdi de dini referanslarla Anayasa yazma arayışındadır. AKP ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu Anayasa değişiklik teklifi doğrudan Anayasanın temelini oluşturan laiklik ilkesini işlevsizleştirme girişimidir, laikliğin ilgasıdır.
Laiklik ortadan kaldırıldığında kadınları bekleyen hukuk açıktır ki Taliban hukukudur.
Taliban ile alakalı ters bir yanımız yok diyenler nasıl bir gelecek düşlediklerini açıkça ilan etmişlerdir.
Laiklik ortadan kalktığında kadınları bekleyen gelecek karanlıktır.
Oysa kadınlar, Afganistan’da, İran’da, Türkiye’de ve dünyanın her yerinde bu karanlığa meydan okuyor. Bütün baskılara, yasaklamalara rağmen Afganistan’da kadınlar direniyor.
İran’da ki molla rejiminin dayatmalarının karşısında sokakları dolduran kadınlar ayakta.
Yirmi yıldır ülkemizde AKP iktidarının gerici poltikalarına karşı inatla ve kararlılıkla eşitlik, özgürlük ve laiklik diyen kadınlar vazgeçmiyor.
Vazgeçmiyoruz. Haklarımızdan ve laiklikten vazgeçmiyoruz.
Mücadelemiz dünyanın her yerinde. Gericiler, tarikatlar, cemaatler, Talibanlar kaybedecek, laiklik kazanacak. Eşitliği, özgürlüğü kazanacağız, KADINLAR KAZANACAK.
Taliban’ın karşısında Afganistanlı kadınların yanındayız.’
İLERİCİ KADINLAR DERNEĞİ
24.12.2022
